Tóm tắt thông tư quy định làm việc trên cao tại Việt Nam 

Những công việc đòi hỏi sự linh hoạt và tiếp cận độ cao từ xây dựng, lắp đặt đến bảo trì và vận hành các thiết bị chuyên dụng như xe nâng người, làm việc trên cao luôn là công việc tiềm ẩn nhiều rủi ro. Để đảm bảo quy định pháp luật về sử dụng xe nâng người, hệ thống pháp luật Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật chặt chẽ. Trong số đó, các thông tư quy định làm việc trên cao của Chính phủ, Bộ lao động thương bình & xã hội, Bộ Y tế… đóng vai trò quan trọng. Bài viết này, từ chuyên gia Manlift, sẽ tổng hợp và tóm tắt những thông tư quy định làm việc trên cao nổi bật nhất tại Việt Nam, giúp bạn có cái nhìn toàn diện và áp dụng hiệu quả vào thực tiễn.

Một Số Thông Tư Quy Định Làm Việc Trên Cao Nổi Bật Tại Việt Nam

Tại Việt Nam, các quy định pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động nói chung và làm việc trên cao nói riêng được ban hành bởi nhiều cơ quan, chủ yếu là Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) và Bộ Y tế. Các văn bản chính bao gồm:

1. Luật An toàn, vệ sinh lao động số 84/2015/QH13 (Luật ATVSLĐ): Là văn bản pháp lý cao nhất, đặt ra các nguyên tắc, chính sách chung về an toàn, vệ sinh lao động, bao gồm cả làm việc trên cao.
2. Nghị định số 44/2016/NĐ-CP của Chính phủ: Quy định chi tiết một số điều của Luật ATVSLĐ về hoạt động kiểm định kỹ thuật an toàn lao động, huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động và quan trắc môi trường lao động. Nghị định này có vai trò quan trọng trong việc quy định đối tượng, điều kiện và chu kỳ kiểm định, huấn luyện cho người làm việc trên cao và người vận hành thiết bị nâng hạ.
3. Thông tư số 05/2021/TT-BLĐTBXH của Bộ LĐTBXH: Ban hành Danh mục công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động. “Làm việc trên cao” là một trong những công việc được liệt kê trong danh mục này, kéo theo các yêu cầu đặc biệt về huấn luyện và khám sức khỏe.
4. Thông tư số 19/2011/TT-BYT của Bộ Y tế (nay là Thông tư 09/2023/TT-BYT): Hướng dẫn quản lý vệ sinh lao động, sức khỏe người lao động và bệnh nghề nghiệp. Thông tư này quy định về việc khám sức khỏe định kỳ cho người lao động, bao gồm cả những người làm việc trên cao.
5. Các Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) và Tiêu chuẩn quốc gia (TCVN): Cụ thể hóa các yêu cầu kỹ thuật về an toàn cho từng loại thiết bị, quy trình làm việc. Ví dụ: QCVN 18:2024/BLĐTBXH (dự thảo thay thế QCVN 18:2014/BLĐTBXH) về an toàn trong thi công xây dựng, có đề cập đến làm việc trên cao.

>>> Chứng Chỉ Xe Nâng Người: Hướng Dẫn Đăng Ký và Lợi Ích

Tóm Tắt Thông Tư Quy Định Làm Việc Trên Cao Tại Việt Nam

Dựa trên các văn bản pháp lý nêu trên, dưới đây là tóm tắt những điểm cốt lõi nhất trong các thông tư quy định làm việc trên cao tại Việt Nam:

1. Định nghĩa và Phạm vi áp dụng

• Làm việc trên cao: Thường được định nghĩa là công việc được thực hiện ở vị trí từ 2 mét trở lên so với mặt sàn, mặt đất hoặc các mặt phẳng công tác ổn định khác. Định nghĩa này giúp xác định rõ khi nào một công việc được coi là “làm việc trên cao” và phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt.
• Phạm vi áp dụng rộng rãi cho mọi ngành nghề có hoạt động làm việc ở độ cao, từ xây dựng, sản xuất, bảo trì, vệ sinh, đến vận hành máy móc như xe nâng người.

2. Huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động

   

• Người làm việc trên cao thuộc nhóm 3 (công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động) theo Thông tư 05/2021/TT-BLĐTBXH.
• Bắt buộc phải được huấn luyện an toàn định kỳ (thường là 2 năm/lần), và được cấp Thẻ an toàn/Chứng nhận huấn luyện.
• Nội dung huấn luyện bao gồm: nhận diện mối nguy, quy trình làm việc an toàn, cách sử dụng thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE), xử lý sự cố, và các quy định pháp luật liên quan.

3. Khám sức khỏe

• Người làm việc trên cao phải được khám sức khỏe trước khi bố trí công việc và khám sức khỏe định kỳ (ít nhất 6 tháng hoặc 1 năm một lần tùy theo ngành nghề và tính chất công việc).
• Mục đích là để đảm bảo người lao động có đủ sức khỏe (thị lực, thính lực, hệ thần kinh, tim mạch, cơ xương khớp…) để làm việc an toàn trên cao, tránh các sự cố y tế đột ngột gây tai nạn.

4. Thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE)

• Bắt buộc trang bị và sử dụng đầy đủ PPE phù hợp: dây đai an toàn toàn thân, dây buộc chống rơi, mũ bảo hiểm có quai chắc chắn, giày bảo hộ chống trượt, găng tay, kính bảo hộ…
• PPE phải đạt chuẩn, được kiểm tra tình trạng trước khi sử dụng và bảo quản đúng cách.

5. Yêu cầu đối với thiết bị và phương tiện làm việc trên cao

• Giàn giáo: Phải được lắp đặt đúng kỹ thuật, vững chắc, có lan can bảo vệ, sàn công tác không trơn trượt, và phải được kiểm tra/kiểm định trước khi sử dụng.
• Thang: Phải là thang chuyên dụng, đặt trên bề mặt bằng phẳng, có độ dốc an toàn, và được cố định chắc chắn.
• Xe nâng người (AWP/MEWP)
  • Thuộc danh mục máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động, bắt buộc phải được kiểm định kỹ thuật an toàn lần đầu, định kỳ và bất thường bởi tổ chức có đủ năng lực.
  • Người vận hành phải có chứng chỉ/giấy phép vận hành theo quy định.
  • Xe phải được bảo trì, bảo dưỡng thường xuyên.

6. Biện pháp phòng ngừa vật rơi

• Thiết lập khu vực an toàn dưới đất (rào chắn, biển báo).
• Sử dụng lưới an toàn, sàn hứng vật rơi, chân chắn (toeboards) trên sàn thao tác.
• Cố định dụng cụ cầm tay (tool tethering) để tránh rơi rớt.

7. Kế hoạch và quy trình làm việc an toàn

• Doanh nghiệp phải lập kế hoạch an toàn chi tiết, bao gồm phân tích an toàn công việc (JSA), cho các công việc làm việc trên cao.
• Xây dựng và phổ biến quy trình làm việc an toàn (SOP) cho từng nhiệm vụ cụ thể.
• Có biện pháp giám sát chặt chẽ tại hiện trường.

8. Xử lý tình huống khẩn cấp

• Luôn có kế hoạch ứng phó sự cố và cứu hộ cho người lao động làm việc trên cao.

>>> Tiêu Chuẩn Sức Khỏe Cho Người Làm Việc Trên Cao

Kết Luận

Các thông tư quy định làm việc trên cao tại Việt Nam được ban hành với mục đích cao nhất là bảo vệ tính mạng và sức khỏe người lao động. Việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy định này không chỉ thể hiện trách nhiệm của doanh nghiệp mà còn góp phần xây dựng một môi trường làm việc chuyên nghiệp, an toàn và bền vững. Đừng để sự thiếu hiểu biết hoặc chủ quan trở thành nguyên nhân của những rủi ro không đáng có.

Hãy để an toàn là ưu tiên hàng đầu của bạn. Liên hệ với Manlift ngay hôm nay để nhận tư vấn chuyên sâu về giải pháp xe nâng người và hỗ trợ tuân thủ các quy định pháp luật về làm việc trên cao!