Để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người vận hành, việc tuân thủ quy trình vận hành xe nâng người là yếu tố sống còn. Quy trình vận hành xe nâng người bao gồm kiểm tra xe nâng, chuẩn bị khu vực làm việc an toàn, chuẩn bị thiết bị bảo hộ cá nhân, vận hành xe nâng, kết thúc công việc và bảo quản xe. Bài viết này, từ chuyên gia Manlift, sẽ hướng dẫn bạn chi tiết quy trình vận hành xe nâng người an toàn từ A-Z, cùng với những lưu ý quan trọng để bạn luôn đảm bảo quy định pháp luật về sử dụng xe nâng người trên mọi độ cao.
Quy Trình Vận Hành Xe Nâng Người Gồm Những Bước Nào?
Một quy trình vận hành xe nâng người an toàn và hiệu quả bao gồm các bước tuần tự, từ khâu chuẩn bị đến khi kết thúc công việc:
Bước 1: Lập Kế Hoạch và Đánh Giá Rủi Ro
- Xác định công việc: Nắm rõ nhiệm vụ cần thực hiện, chiều cao làm việc, tải trọng yêu cầu.
- Khảo sát địa điểm: Đánh giá địa hình (độ dốc, độ cứng, vật cản), các mối nguy hiểm trên cao (đường dây điện, cấu trúc nhô ra), các mối nguy hiểm dưới đất (hố ga, vật cản, khu vực cấm).
- Lựa chọn xe nâng người phù hợp: Dựa vào yêu cầu công việc (chiều cao, tải trọng, tầm với, không gian làm việc), lựa chọn loại xe nâng người (cắt kéo, cần vươn thẳng, cần gấp khúc) có thông số kỹ thuật đáp ứng và có các tính năng an toàn cần thiết.
- Lập kế hoạch an toàn: Xây dựng bản phân tích an toàn công việc (JSA), bao gồm các biện pháp kiểm soát rủi ro, quy trình xử lý tình huống khẩn cấp, kế hoạch cứu hộ.
Bước 2: Kiểm Tra Xe Nâng Người Trước Khi Vận Hành
- Kiểm tra tổng thể bên ngoài:
- Hệ thống lốp/bánh xích: Áp suất lốp (đối với lốp hơi), tình trạng mòn, hư hỏng.
- Cấu trúc xe: Kiểm tra các vết nứt, biến dạng, ăn mòn trên khung, cần, sàn thao tác, lan can.
- Hệ thống thủy lực: Kiểm tra rò rỉ dầu, tình trạng ống dẫn.
- Hệ thống điện: Kiểm tra dây cáp, bình ắc quy (đối với xe điện), các kết nối.
- Các nhãn cảnh báo và hướng dẫn sử dụng phải rõ ràng.
- Kiểm tra các tính năng an toàn:
- Nút dừng khẩn cấp (Emergency Stop) ở cả trên sàn và dưới chân xe phải hoạt động.
- Hệ thống chống quá tải, chống nghiêng, cảm biến trọng lượng phải hoạt động.
- Hệ thống điều khiển (cần gạt, nút bấm) phải nhạy và chính xác.
- Kiểm tra phanh và hệ thống lái.
- Kiểm tra chân chống (outriggers/stabilizers) nếu có, đảm bảo hoạt động tốt.
- Kiểm tra mức nhiên liệu/điện, dầu thủy lực.
- Ghi nhận kết quả kiểm tra: Báo cáo ngay mọi lỗi hoặc hư hỏng cho người có trách nhiệm và không vận hành xe nếu có bất kỳ lỗi nào ảnh hưởng đến an toàn.
Bước 3: Chuẩn Bị Khu Vực Làm Việc An Toàn
- Khoanh vùng nguy hiểm: Đặt rào chắn, dây cảnh báo và biển báo “Cảnh báo vật rơi”, “Khu vực đang làm việc trên cao” xung quanh khu vực hoạt động của xe.
- Loại bỏ vật cản: Đảm bảo không có người hoặc vật cản trong tầm hoạt động của xe, đặc biệt là phía dưới sàn thao tác.
- Sử dụng tấm lót chân chống (Outrigger Pads/Cribbing): Đặt dưới chân chống (nếu có) để phân tán lực, đảm bảo xe ổn định trên địa hình mềm, không bằng phẳng.
- Đảm bảo ánh sáng đủ: Nếu làm việc vào ban đêm hoặc trong điều kiện thiếu sáng.
Bước 4: Trang Bị Thiết Bị Bảo Hộ Cá Nhân
- Tất cả người làm việc trên sàn thao tác phải đeo dây đai an toàn toàn thân (Full Body Harness) và móc dây buộc chống rơi (Lanyard) vào điểm neo quy định trên sàn thao tác.
- Đội mũ bảo hiểm có quai chắc chắn, đeo kính bảo hộ, găng tay, giày bảo hộ chống trượt.
- Cố định tất cả dụng cụ cầm tay bằng dây buộc (tool tethering) để tránh làm rơi.
Bước 5: Vận Hành Xe Nâng Người
- Người vận hành phải có chứng chỉ hợp lệ.
- Khởi động xe và kiểm tra lại hệ thống điều khiển.
- Di chuyển xe đến vị trí: Di chuyển chậm rãi, quan sát kỹ xung quanh, đảm bảo không có chướng ngại vật.
- Đặt chân chống/ổn định xe: Nếu xe có chân chống, phải hạ chân chống và đảm bảo xe hoàn toàn ổn định trên bề mặt phẳng, chắc chắn. Kiểm tra độ thăng bằng bằng thước thủy tích hợp trên xe.
- Nâng hạ sàn thao tác:
- Thao tác nhẹ nhàng, không đột ngột.
- Quan sát kỹ các chướng ngại vật trên cao và dưới đất trong suốt quá trình nâng/hạ.
- Giữ khoảng cách an toàn với đường dây điện và các vật cản khác theo quy định.
- Không vượt quá tải trọng định mức của sàn thao tác.
- Thực hiện công việc trên cao:
- Giữ thăng bằng. Không trèo ra khỏi lan can.
- Không kéo dài tầm với bằng cách đứng lên vật không ổn định (thùng, ghế).
- Luôn duy trì liên lạc với người hỗ trợ dưới đất.
- Hạ sàn thao tác: Hạ từ từ, quan sát cẩn thận khu vực bên dưới.
Bước 6: Kết Thúc Công Việc và Bảo Quản Xe
- Hạ sàn thao tác về vị trí thấp nhất.
- Di chuyển xe về khu vực đỗ quy định.
- Tắt động cơ/ngắt nguồn điện chính.
- Thực hiện vệ sinh xe cơ bản.
- Báo cáo mọi sự cố, hỏng hóc hoặc vấn đề phát sinh trong quá trình vận hành.
Một Số Lưu Ý Quan Trọng Khi Vận Hành Xe Nâng Người
Để đảm bảo quy trình vận hành xe nâng người luôn an toàn và hiệu quả:
- Không vận hành khi thời tiết xấu: Tuyệt đối không vận hành xe nâng người khi có gió lớn (vượt quá giới hạn cho phép của nhà sản xuất, thường là 12.5 m/s), mưa to, sấm sét, hoặc tầm nhìn hạn chế.
- Luôn giữ khoảng cách an toàn với điện: Nắm rõ quy tắc khoảng cách an toàn với đường dây điện cao thế, đặc biệt là đường dây trần.
- Không vượt quá tải trọng: Tuyệt đối không chở quá số người hoặc tải trọng cho phép trên sàn thao tác.
- Không di chuyển xe khi sàn đang nâng cao: Trừ các loại xe được thiết kế đặc biệt cho phép di chuyển ở độ cao nhất định và tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Đảm bảo người vận hành có chứng chỉ hợp lệ: Luôn kiểm tra và đảm bảo người vận hành xe nâng người đã được đào tạo và cấp chứng chỉ theo quy định.
- Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ: Tuân thủ lịch bảo dưỡng, bảo trì và kiểm định xe nâng người theo đúng quy định pháp luật.
- Giám sát chặt chẽ: Luôn có người giám sát tại hiện trường để đảm bảo tuân thủ quy trình và ứng phó kịp thời với các tình huống.
- Sử dụng xe của đơn vị uy tín: Lựa chọn xe nâng người từ các nhà cung cấp uy tín như Manlift để đảm bảo chất lượng và độ an toàn của thiết bị.
Kết Luận
Tuân thủ một quy trình vận hành xe nâng người an toàn không chỉ là trách nhiệm mà còn là chìa khóa để đảm bảo hiệu suất công việc và sự an toàn tuyệt đối cho người lao động. Từ khâu lập kế hoạch chi tiết, kiểm tra kỹ lưỡng thiết bị, đến thực hiện các thao tác vận hành chuẩn xác và tuân thủ nghiêm ngặt các lưu ý an toàn, mỗi bước đều đóng góp vào một môi trường làm việc không rủi ro.
Manlift tự hào là đối tác hàng đầu trong lĩnh vực cung cấp các giải pháp làm việc trên cao. Chúng tôi không chỉ cung cấp các dòng xe nâng người hiện đại, được kiểm định nghiêm ngặt mà còn cam kết đồng hành cùng quý khách hàng trong việc xây dựng và thực hiện một quy trình vận hành xe nâng người chuyên nghiệp, an toàn, giúp bạn tự tin chinh phục mọi độ cao.
Hãy biến an toàn thành giá trị cốt lõi trong mọi hoạt động của bạn. Liên hệ với Manlift ngay hôm nay để nhận tư vấn chuyên sâu về giải pháp xe nâng người và hỗ trợ xây dựng quy trình an toàn toàn diện!
