Quy Định Pháp Luật Về Sử Dụng Xe Nâng Người Tại Việt Nam

Xe nâng người đã trở thành thiết bị không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực như xây dựng, bảo trì, lắp đặt và logistics. Tuy nhiên, xe nâng người cũng là thiết bị tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không được vận hành và xử lý đúng cách. Để đảm bảo an toàn tối đa cho người lao động, tài sản và môi trường xung quanh, Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản pháp luật chặt chẽ. Việc nắm vững các quy định về sử dụng xe nâng người không chỉ là tuân thủ mà còn là nền tảng cốt lõi cho mọi hoạt động an toàn. Bài viết này, chuyên gia Manlift sẽ tổng hợp các quy định pháp luật về sử dụng xe nâng người, giúp doanh nghiệp và người lao động có cái nhìn toàn diện và áp dụng hiệu quả. 

Một Số Quy Định Pháp Luật Về Sử Dụng Xe Nâng Người Tại Việt Nam

Tại Việt Nam, các quy định pháp luật về sử dụng xe nâng người được ban hành chủ yếu bởi Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) và Bộ Y tế, nhằm đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động. Dưới đây là những văn bản pháp lý chính:

1. Luật An toàn, vệ sinh lao động số 84/2015/QH13 (Luật ATVSLĐ): Đây là văn bản pháp lý cao nhất, đặt ra các nguyên tắc, chính sách chung về an toàn, vệ sinh lao động, bao gồm cả việc sử dụng máy, thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động như xe nâng người.
2. Nghị định số 44/2016/NĐ-CP của Chính phủ Quy định chi tiết một số điều của Luật ATVSLĐ về hoạt động kiểm định kỹ thuật an toàn lao động, huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động và quan trắc môi trường lao động. Nghị định này có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc quy định đối tượng, điều kiện và chu kỳ kiểm định, huấn luyện cho người vận hành thiết bị nâng hạ, bao gồm xe nâng người.
3. Thông tư số 05/2021/TT-BLĐTBXH của Bộ LĐTBXH: Ban hành Danh mục công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động. “Vận hành thiết bị nâng” và “làm việc trên cao” là hai công việc được liệt kê trong danh mục này, kéo theo các yêu cầu đặc biệt về huấn luyện và khám sức khỏe.
4. Thông tư số 19/2011/TT-BYT của Bộ Y tế (nay là Thông tư 09/2023/TT-BYT): Hướng dẫn quản lý vệ sinh lao động, sức khỏe người lao động và bệnh nghề nghiệp. Thông tư này quy định về việc khám sức khỏe định kỳ cho người lao động, bao gồm cả những người vận hành và làm việc trên xe nâng người.
5. Các Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) và Tiêu chuẩn quốc gia (TCVN): Cụ thể hóa các yêu cầu kỹ thuật về an toàn cho từng loại thiết bị và quy trình làm việc. Ví dụ, QCVN 18:2024/BLĐTBXH (dự thảo thay thế QCVN 18:2014/BLĐTBXH) về an toàn trong thi công xây dựng, có đề cập đến các yêu cầu an toàn đối với thiết bị nâng.

Tóm tắt các Quy Định Pháp Luật Về Sử Dụng Xe Nâng Người

Dựa trên các văn bản pháp lý trên, các quy định pháp luật về sử dụng xe nâng người tập trung vào các khía cạnh chính sau:

1. Kiểm Định Kỹ Thuật An Toàn Bắt Buộc:

   • Xe nâng người thuộc danh mục máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động.
   • Bắt buộc phải được kiểm định kỹ thuật an toàn lần đầu (trước khi đưa vào sử dụng), định kỳ (theo chu kỳ quy định, thường là 1-3 năm tùy loại xe và thời gian sử dụng) và bất thường (khi có sửa chữa lớn, thay đổi kết cấu, hoặc sau sự cố).
   • Việc kiểm định phải được thực hiện bởi tổ chức kiểm định được Bộ LĐTBXH cấp phép.

2. Huấn Luyện An Toàn Lao Động Cho Người Vận Hành và Người Làm Việc:

   

   • Người trực tiếp vận hành xe nâng người thuộc nhóm 3 (công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động) và bắt buộc phải được huấn luyện an toàn lao động.
   • Nội dung huấn luyện bao gồm: kiến thức pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động; tổng quan về xe nâng người, cấu tạo, nguyên lý hoạt động; quy trình vận hành an toàn; nhận diện và xử lý rủi ro; bảo dưỡng cơ bản; xử lý sự cố và các biện pháp an toàn khác.
   • Sau khóa huấn luyện, người lao động phải trải qua kiểm tra và được cấp Thẻ an toàn/Chứng nhận huấn luyện hợp lệ.
   • Người làm việc trên sàn thao tác (không phải người vận hành) cũng cần được huấn luyện về an toàn làm việc trên cao và sử dụng PPE.

3. Yêu Cầu Về Sức Khỏe Đối Với Người Vận Hành và Người Làm Việc Trên Cao:

   • Người vận hành xe nâng người và người trực tiếp làm việc trên cao phải được khám sức khỏe trước khi bố trí công việc và khám sức khỏe định kỳ (thường là 6 tháng hoặc 1 năm một lần).
   • Việc khám sức khỏe nhằm phát hiện các bệnh lý (tim mạch, thần kinh, thị lực, thính lực, cơ xương khớp…) có thể ảnh hưởng đến khả năng làm việc an toàn, đặc biệt khi làm việc ở độ cao.

4. Sử Dụng Thiết Bị Bảo Hộ Cá Nhân (PPE):

   • Bắt buộc trang bị và sử dụng đầy đủ PPE phù hợp khi làm việc trên xe nâng người, bao gồm: dây đai an toàn toàn thân, dây buộc chống rơi, mũ bảo hiểm có quai chắc chắn, giày bảo hộ chống trượt, găng tay, kính bảo hộ…
   • PPE phải đạt chuẩn, được kiểm tra tình trạng trước khi sử dụng và bảo quản đúng cách.

5. Quy Trình Vận Hành An Toàn:

   

   • Doanh nghiệp phải xây dựng và phổ biến quy trình vận hành xe nâng người an toàn (SOP) chi tiết cho từng loại xe và công việc cụ thể.
   • Quy trình này bao gồm: kiểm tra xe trước khi vận hành (daily check), chuẩn bị khu vực làm việc an toàn, các bước vận hành nâng/hạ/di chuyển, các giới hạn an toàn (tải trọng, tốc độ gió), và quy trình xử lý sự cố/cứu hộ.
   • Nghiêm cấm vận hành xe khi vượt quá tải trọng định mức, trong điều kiện thời tiết xấu, hoặc khi xe không đảm bảo an toàn.

6. Quản Lý Và Bảo Trì:

   • Doanh nghiệp sử dụng xe nâng người phải có trách nhiệm quản lý, bảo trì, bảo dưỡng xe định kỳ theo khuyến nghị của nhà sản xuất và các tiêu chuẩn an toàn liên quan.
   • Mọi hoạt động sửa chữa, thay thế phụ tùng phải được thực hiện bởi người có chuyên môn và sử dụng phụ tùng chất lượng.
   • Sổ theo dõi lịch sử bảo trì, sửa chữa cần được lưu trữ đầy đủ.

Kết Luận

Việc nắm vững và tuân thủ các quy định pháp luật về sử dụng xe nâng người là yếu tố then chốt để đảm bảo an toàn tuyệt đối trong mọi hoạt động. Những quy định này không chỉ là khuôn khổ pháp lý mà còn là kim chỉ nam giúp doanh nghiệp và người lao động phòng ngừa rủi ro, bảo vệ tính mạng, tài sản và duy trì hiệu quả công việc. Việc đầu tư vào an toàn, tuân thủ pháp luật chính là đầu tư vào sự phát triển bền vững. Hy vọng Manlift đã giúp bạn hiểu hơn về các quy định pháp luật về sử dụng xe nâng người giúp tạo ra một môi trường làm việc an toàn và chuyên nghiệp hơn.

Manlift tự hào là đối tác hàng đầu trong việc cung cấp các giải pháp xe nâng người chất lượng cao, an toàn và tuân thủ mọi tiêu chuẩn. Chúng tôi cam kết đồng hành cùng quý khách hàng trong việc hiểu và áp dụng các quy định pháp luật về sử dụng xe nâng người, đảm bảo thiết bị của bạn luôn hoạt động hiệu quả và an toàn nhất.

Hãy biến an toàn thành giá trị cốt lõi trong mọi hoạt động của bạn. Liên hệ với Manlift ngay hôm nay để nhận tư vấn chuyên sâu về giải pháp xe nâng người và hỗ trợ tuân thủ các quy định pháp luật!